ضد غیبت مسلمین، مدح و ستایش ایشان است.و آن صفتى استخوب، و عملىاست مرغوب.باعثحصول محبت، و موجب دوستى و الفت مىگردد، خصوصاهرگاه در غیاب ایشان بوده باشد.و موجب ادخال فرح و سرور در دل برادر مؤمنمىشود.و ثواب آن - چنان که مذکور شد - بسیار است.و احادیث در ثواب خصوصمدح نیز رسیده.
چنان که مروى است که: «جمعى ستایش بعضى از مردگان را کردند، حضرت رسول - صلى الله علیه و آله - فرمود: بهشت از براى شما واجب شد» . (45)
و وارد شده که: «هر یک از فرزندان آدم را همنشینانى چند از ملائکه هست.پس اگربرادر مسلم خود را به نیکوئى یاد کرد ملائکه گویند: مثل این از براى تو باد» . (46)
لیکن مخفى نماند که: همچنین نیست که هر گونه مدحى و ستایشى خوب و پسندیدهباشد، بلکه این در صورتى است که: به آنچه مدح مىکند راستباشد.و مدح ظلمه وفاسقین را نکند.و مشتمل بر دروغى نباشد.و از روى ریا و نفاق نباشد، که اگر از روىنفاق باشد آن مدح بد است اگر چه راستباشد.چون آن باعثسرور و فرح از ظالم وفاسق مىگردد.و شادکردن ایشان را مذموم، بلکه حرام مىدانند.
حضرت پیغمبر - صلى الله علیه و آله - فرمود: «به درستى که: هرگاه کسى مدح فاسقىرا بکند خدا خشمناک و غضبناک مىگردد» . (47)
و مدح کسى را که باعث عجب و تکبر او شود نکنید.چه بسیارند که: چون مردمان،زبان به مدح ایشان گشایند از خود راضى مىشوند.و باد «پندار» (48) و غرور به کاخ دماغایشان مىوزد.و مدح چنین کسان جایز نیست و باعث هلاکت ایشان مىگردد.
و از این جهتبود که: «شخصى در خدمتحضرت پیغمبر - صلى الله علیه و آله - مدح دیگرى را کرد، حضرت فرمود: گردن او را قطع نمودى» . (49)
و فرمود: «هرگاه مدح برادر خود را در برابر او کنى گویا تیغ بر حلق او کشیده اى» . (50)
و دیگرى در حضور آن سرور، مدح شخصى را کرد، حضرت فرمود: پى کردى اورا، خدا ترا پىکند» . (51)
و اخبارى که در مذمت مدح کردن رسیده همه در صورتى است که: متضمن یکى ازمفاسد باشد.و به هر حال، خوش آمدن کسى از اینکه او را مدح و ثنا گویند بسیارمذموم و از جمله صفات رذیله است.همچنان که مذکور خواهد شد.